Op donderdag 24 april 2008 werd voor de tweede maal Dé Nationale Paddestoelendag georganiseerd, ditmaal in de nieuwe faciliteiten van PRI in Wageningen. Zo’n 350 telers en andere belangstellenden konden hier kennis maken met de nieuwste technieken van verschillende leveranciers, lezingen bijwonen en een potje netwerken.
De focus van de dag lag op innovaties en samenwerking in de sector, met als leidraad de sectorvisie 2020 van de ZLTO. Het uiteindelijke doel van de dag was telers bewust te maken van mogelijkheden voor vernieuwing op het eigen bedrijf.
Henk van Latensteijn van TransForum hield een stimulerend betoog over de ambities van de paddenstoelensector. Hij vond het positief dat de sector in een alomvattend plan zijn ambities heeft neergelegd, maar ‘een visie alléén leidt niet tot vernieuwing’. Open staan voor vernieuwing, het nemen van risico’s en samenwerking met zowel collega’s als overheid en maatschappelijke organisaties is vereist. LNV zoekt volgens Latensteijn mee, ‘ook met geld ter ondersteuning’.
Innovatietour
Na deze introducties werden de bezoekers in twee delen opgesplitst. De ene groep verplaatste zich naar de zaal waar een viertal lezingen werden gehouden, de andere ging de innovatietour doen. Dit was een nieuw concept waarbij een aantal bedrijven en organisaties in staat werden gesteld enkele recente innovaties uit de sector aan het publiek te tonen en van uitleg te voorzien.
Zo was daar de lekdichtheidstest van C point, waarmee cellen kunnen worden gecontroleerd op dichtheid, noodzakelijk ten aanzien van verspreiders van ziektes in de teelt. Telers kunnen via telersvereniging Funghi 50% subsidie krijgen voor het laten doormeten van de cellen.
Jan Gielen van C point gaf uitleg over de (nieuwe) MJA-E, de bereikte resultaten m.b.t. het verhogen van de energie-efficiency in de teelt en het verhogen van het aandeel duurzame energie.
Fancom was één van de klimaatcomputerleveranciers die nauw met C point heeft samengewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe klimaatmodules. John Willemsen van Fancom toonde de vele voordelen van de integratie van deze modules in de computers die het bedrijf aan de telers levert.
Panbo systems presenteerde de nieuwe Panbo 600 Grow Computer, en een nieuwe module die hier aan toegevoegd kan worden; het weeg systeem ‘Weeg wat je doet’. Door middel van het plaatsen van druksensoren onder de stellingen wordt het exacte gewicht van de bedden gewogen en geregistreerd, wat onder andere inzicht geeft in de verdamping.
De firma Van Hezik Total Installation Service presenteerde de populaire mobile cool unit, die vaak voor in de cel worden geplaatst. Deze koelmachine is vernieuwd en verbruikt nu nog minder energie. Er zijn goede mogelijkheden om fiscale (EIA) of subsidiabele voordelen te behalen.
In het kraam van Scelta waren bitterballetjes te proeven, die door de deelnemers gretig werden verorberd.
Johan Baars tenslotte, gaf uitleg over de plannen en onderzoeken van PRI Paddestoelen in één van de drie gloednieuwe kleine teeltcellen die in Wageningen zijn gebouwd.
Champ2Champ
Goos Cardol van ZLTO ging in zijn lezing in op de initiatieven die zijn genomen op basis van het rapport ‘Kansen creëren door kentering’. Volgens hem is gebleken dat het bij ondernemers in de sector niet schort aan innovatieve initiatieven en ZLTO wil daarop inspelen met het project ‘Champ2Champ’, waarbij de ondernemer zelf uitdrukkelijk aan het stuur zit. De ondernemer meldt zich aan als initiatiefnemer, benoemt te nemen acties en brengt in kaart wat dat kost.
Daarna voert hij die acties zelf uit, maar, en dat is nieuw, dan krijgt hij voor elke 100.000 euro inzet 50.000 euro ‘champmiles’, tegoedbonnen waarmee zaken kunnen worden laten uitgezocht en/of ontwikkeld om bijvoorbeeld aan marktonderzoek te laten doen of samenwerking effectief te maken zodat voor het initiatief betaald wordt. LNV betaalt de uitvoering hiervan en zorgt voor de verspreiding van de kennis.
De ondernemer krijgt de zeggenschap over de gezamenlijke ontwikkeling en initiatiefnemers krijgen de beschikking over een samenwerkingspot met een omvang van 50% van de gezamenlijke bedrijfsinzet, waaruit ze grotere gezamenlijke uitgaven kunnen doen. “Zo vinden de initiatiefnemers elkaar in gezamenlijke aansturing en concrete winstkansen. U krijgt support en sturing en; geen gedoe met geld, maar resultaten”, aldus Cardol.
Convenience en consument
Kees van Beek van ING sprak over de groeiende impact van convenience op de foodketen. Het begrip convenience moet breder worden gezien dan alleen het begrip ‘gemak’ en het product ‘direct klaar maaltijd’”, zo zei hij. “Niet alleen formule, locatie of assortiment(sopbouw) zijn belangrijk, er is ook nog zoiets als convenience business to business, waarbij waarde wordt toegevoegd door als onderdeel van een keten een stukje uit handen te nemen van de keten die boven je zit.”
Zo verschuift ook de marktmacht. Nu is de supermarkt de bepalende macht, in de volgende fase zal de consument steeds meer zelf bepalen wat er gekocht wordt. Volgens ING is Banken Champignons een goed voorbeeld van een ketenpartij die die verschuivende marktmacht plus de trends in convenience goed in de smiezen heeft.
Bas Toonen van Banken vertelde hoe zijn bedrijf convenience in paddenstoelen in de praktijk brengt. Zo zijn de afgelopen jaren enkele nieuwe producten succesvol geïntroduceerd bij de retail en in de food service. Banken wil zijn vooraanstaande positie in convenience uitbouwen door in te spelen op nieuwe trends en – ook hier weer – intensieve samenwerking.
Compostloos en middelenvrij
In zijn lezing gaf Anton Sonnenberg van PRI aan dat compost centraal staat bij het onderzoek voor de champignonteelt de komende jaren. Hij zette vraagtekens bij het huidige gebruik van compost, vanwege de productiekosten, de efficiëntie, de variatie in kwaliteit en het champostverhaal. Ook legde hij uit dat er nog te weinig bekend is over de processen die in de compost plaatsvinden en die moeten zorgen voor optimale benutting van voeding en water uit de compost. Dat laatste is onvoldoende het geval. Het onderzoek zal zich dan ook richten op de voedingsbehoefte van de champignon, op een betere watergift in de compost en de toevoeging van stikstof en mineralen. Er moet echter ook onderzocht worden of een teelt zonder compost mogelijk is, zoals dat ook elders is gerealiseerd. Voordelen kunnen zijn; meer controle, goedkopere grondstoffen, en minder transport en afval. Hierna was het aan Mark den Ouden, organisator van Dé Paddestoelendag, om het lezingenprogramma af te sluiten met een referaat over een middelenvrije champignonteelt, die snel dichterbij komt. De telers moeten hun heil zoeken in een meer optimale hygiëne, biologische middelen zoals plantextracten en alternatieve ontsmettingswijzen. Den Ouden ziet het verlies van het chemische middelenpakket niet als een bedreiging maar als een kans. In dit verband wees hij op het succes van de biologische sector, een keur aan alternatieven en de grote voorsprong op de buitenlandse concurrenten ten aanzien van hygiëne.
Na de afsluiting door de burgemeester van Maasdriel en Ko Hooijmans, voorzitter van de ZLTO vakgroep Paddestoelen, schoven de aanwezigen richting buffet en bar.
De tweede Nationale Paddestoelendag, mogelijk gemaakt door bijdrage van C point, DLV, PRI, LTO, PT, MJA-e en LNV, was wederom een succes gebleken.
Ga naar de fotoserie van dit evenement.
Meer over de Nationale Paddestoelendag in het volgende nummer van Paddestoelen.