Op woensdag 15 september organiseert de ‘initiatiefgroep versmarkt’ een bijeenkomst waarin de plannen voor de telersvereniging Nederland worden toegelicht. Het is een besloten bijeenkomst voor alle Nederlandse champignontelers: verstelers, industrietelers, telers die bij een telersvereniging zijn aangesloten (Funghi of The Greenery/Coforta) en ‘vrije’ telers zijn uitgenodigd. De besloten bijeenkomst vindt plaats in Hotel Mercure in Rosmalen.
In het C4C persbericht met de aankondiging wordt gewag gemaakt van ‘cruciale weken voor de toekomst van de champignonteelt in Nederland’.
Uiterlijk 30 september moeten bij een telersvereniging aangesloten champignontelers aangeven of ze samen de regie in de markt naar zich toe trekken in een nieuw te vormen telersvereniging Nederland. Als dit niet gebeurt, zo stelt C4C, verdwijnt een groot deel van de champignonteelt binnen vijf jaar uit Nederland. Dat blijkt uit een grote marktanalyse die is uitgevoerd door onderzoeksbureau Accenture.
De initiatiefgroep versmarkt bestaat uit 10 champignontelers die zijn opgestaan naar aanleiding een oproep die Antoon Vermeer, oud-voorzitter van ZLTO, deed op de alv van de coöperatie CNC in juli 2009. In een scherp betoog luidde hij de noodklok over de Nederlandse verssector en riep hij telers op om meer grip te krijgen op afzet van verse champignons door met elkaar samen te werken.
Telersvereniging Nederland
C4C presenteerde in juni een actieplan voor de champignonsector, met daarin een centrale rol voor een nationale telersvereniging, gebaseerd op de bestaande telersvereniging Funghi. Deze telersvereniging Nederland heeft tot doel de concurrentiekracht van de Nederlandse champignontelers (verstelers én industrietelers) te vergroten. Daarbij is een regierol op vraag en aanbod prioriteit nummer een. Ofwel, een centraal geleid productie- en verkoopbeleid om ervoor te zorgen dat het juiste product in de juiste hoeveelheid op het juiste moment wordt geleverd aan klanten. In de huidige situatie leiden seizoenseffecten en acties tot grote mismatches in de markt die slecht zijn voor de kwaliteit en prijsvorming. Ook staan door de aanwezigheid van 27 elkaar beconcurrerende handelaren in de versmarkt de kosten continu onder druk en ligt de rekening daarvan bij de telers.
Hoewel de nood het hoogst is in de verssector, wordt ook de industrieteelt meegesleept door aanhoudende onrust en prijsdruk. Ook in die keten valt veel te halen qua productinnovatie, marktontwikkeling en procesverbetering.
De telersvereniging zal champignons afzetten via handelshuizen en de verwerkende industrie. Het is op dit moment niet de bedoeling om als telersvereniging Nederland zelf een handelspartner te worden voor de retail. Dit roept grote concurrentie op in de markt en er is veel geld en weerstand mee gemoeid. Maar mocht de samenwerking met de diverse afzetpartijen niet mogelijk zijn, dan komt eigen verkoop door de telersvereniging wel in beeld. Ook R&D is een punt waarop de landelijke telersvereniging actie zal ondernemen. Speerpunten zijn onder andere het drastisch verlagen van de teeltkosten en het vergroten van het onderscheidend vermogen van Nederlandse champignons.
Funghi en Coforta
Eerdere gesprekken van Funghi met Greenery telersorganisatie Coforta werden in juni na vier gespreksronden afgebroken door Funghi. Algemeen directeur Philip Smits van The Greenery noemde dat besluit in een toespraak op de feestelijke opening van Greenery Zaltbommel teleurstellend. Zijn analyse was toen, dat bij Funghi ‘niet het belang van de teler voorop staat, maar van de handel’. Later hebben de partijen nog aan elkaar gesnuffeld, maar tot bundeling heeft dat vooralsnog niet geleid.
De verschillen van inzicht lijken zich toe te spitsen op de verschillende samenwerkingsmodellen van Funghi en Coforta en de wijze waarop de huidige telersverenigingen als uitgangspunt kunnen dienen voor een nieuw of vernieuwd groter verband.
Foto: Philip Smits van The Greenery tijdens zijn toespraak op 10 juni in Zaltbommel.
