Maandagmiddag 31 januari heeft op uitnodiging van Rabobank Nederland een gesprek plaats gevonden met vertegenwoordigers uit de champignonketen. Ook vakbonden waren hierbij aanwezig. Aanleiding vormen de gebeurtenissen rondom arbeidsconstructies bij de teelt, oogst en handel van champignons.
Tijdens de bijeenkomst hebben de champignonbedrijven Limax, Banken Champignons, Lutèce, en PrimeChamp in samenwerking met LTO Paddenstoelen en Frugi Venta, een handelsplatform voor Nederlands groenten en fruit, een opzet gepresenteerd voor een keurmerk voor de eerlijke oogst van champignons. De Rabobank ondersteunt dit initiatief om tot een betere inkomenspositie te komen in de champignonketen. Ook de vakbonden tonen zich gematigd optimistisch.
Goed werkgeverschap
Het keurmerk met de werktitel Fair Produce NL biedt champignontelers en handelaren die niet werken met ondoorzichtige buitenlandse arbeidsconstructies de mogelijkheid zich te onderscheiden in de markt. Deelname vindt plaats op vrijwillige basis. In hoofdlijnen eist het keurmerk transparantie en toetsbaarheid van verloning in Nederland op basis van goed werkgeverschap. Deelnemers garanderen de Nederlandse arbeidswetgeving, redelijke inhoudingen voor huisvesting en vervoer en naleving van de bestaande NEN 4400-1 norm voor uitzendbureaus. Vooralsnog kunnen alleen champignons die in Nederland worden geteeld en geoogst onder het keurmerk vallen. Op vrijdag 18 februari vindt een volgende bijeenkomst plaats om het een en ander verder concreet te maken.
Controleerbaar Het keurmerk verbiedt het ondernemers om arbeidskrachten aan het werk te hebben die via of door een buitenlandse intermediair loon uitbetaald krijgen. Tom van Walsem, voorzitter van de werkgroep Fair Produce NL: “In de praktijk gaan hier te vaak oneerlijke en ondoorzichtige arbeidsconstructies achter schuil die de concurrentie in de markt ernstig verstoren, niet passen bij duurzaam ondernemen en het imago van onze sector schaden. Waar het ons bij dit keurmerk om gaat is dat de organisatie en de verloning van arbeid die gemoeid is met de oogst van champignons transparant en 100% in overeenstemming is met de Nederlandse wet en voor de Arbeidsinspectie controleerbaar is. Wat legaal is en wat illegaal is, daar gaan wij niet over. Dat is aan de overheid.”
Achtergrond
De rendementen in de paddenstoelensector staan al vele jaren onder druk. Om de kostprijzen verder te kunnen verlagen zijn er al veel innovaties doorgevoerd. De druk op de positie van het menselijk kapitaal is echter ook toegenomen. De positie van werknemers is bij veel bedrijven verslechterd en er is al een aantal jaren geen CAO meer afgesloten. Ook is de sector in de afgelopen jaren regelmatig opgeschrikt door rapportages van het Interventieteam champignons en andere berichten over de arbeidsomstandigheden in de paddenstoelensector. Een belangrijke reden om nu gezamenlijk te werken aan een keten waarin arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden geen negatieve issues meer zijn.