Uit onderzoek van het Productschap Tuinbouw blijkt dat in Nederland 191 bedrijven bezig zijn met de teelt van champignons. Ten opzichte van 2000 zijn dat 324 bedrijven minder, ofwel een inkrimping van bijna tweederde. Er zijn vooral veel kleine teeltbedrijven gestopt.
In 2000 waren er 429 bedrijven met een oppervlak kleiner dan 2.500 m2, terwijl het in 2009 om 128 bedrijven ging. 13 procent van het aantal bedrijven, de categorie 7.500 m2 en groter, vertegenwoordigt 61 procent van het totale oppervlak. Dit wil zeggen dat er relatief veel kleine bedrijven zijn die nog geen 40 procent van het totale areaal in beslag nemen. Twintig procent van de bedrijven teelde in 2009 champignons voor de verwerkende industrie.
Productie en uitvoer gedaald
In 2009 bedroeg de Nederlandse productie van champignons 230 miljoen kilo. De productie voor de verwerkende industrie daalde ten opzichte van 2008 met bijna 15 procent naar 140 miljoen kilo. Voor de versmarkt kwam de productie uit op 90 miljoen kilo, wat neerkwam op een lichte daling. Het Verenigd Koninkrijk is de belangrijkste afzetmarkt voor Nederlandse verse champignons. Wel was er in 2009 sprake van een daling van de export naar het VK. In 2009 is 41 procent van de uitvoer in het VK afgezet. 26 procent van de uitvoer ging naar Duitsland en 22 procent naar Frankrijk. Vanuit Frankrijk is er in de afgelopen jaren een grotere belangstelling voor de Nederlandse verse champignon te zien. De uitvoer naar landen buiten het VK, Duitsland en Frankrijk is klein. Het gaat om 10 procent van de totale export met de nadruk op Noorwegen, België en Zweden.
Verse champignons
Driekwart van de Nederlandse huishoudens koopt verse champignons. Binnen de groep huishoudens met kinderen en een bovengemiddeld inkomen zijn de meeste kopers te vinden. Er valt nog terrein te winnen bij gepensioneerden met een beperkt inkomen en alleenstaanden (40-65 jr). Van beide type huishoudens koopt een derde nooit verse champignons. Steeds minder Nederlandse huishoudens kopen champignonconserven. Slechts 15 procent kocht in 2009 champignonconserven.
Geen toe- of afname aankoop vers
Een huishouden in Nederland kocht 2,5 kilo verse paddenstoelen in 2009, waarvan 2,2 kilo witte champignons. De aankoop van witte champignon is in de afgelopen 10 jaar redelijk stabiel geweest; ook in 1999 kocht een huishouden gemiddeld 2,2 kilo. Ruim een derde van de supermarktomzet van champignons komt voor rekening van Albert Heijn. Hierna volgt inkoopcombinatie Superunie en C1000. De champignonverkopen stegen in 2009 procentueel het meest bij Aldi en Lidl. De verkoop bij C1000 en Super de Boer daalde licht, terwijl zowel AH als Superunie een stijging noteerde vergeleken met 2008.
Interesse in champignonconserven daalt
De gemiddelde aankoop van champignonconserven daalde van 0,4 kilo in 2005 naar 0,26 kilo in 2009. De kiloprijs steeg in deze periode van € ;,77 naar € 2,69. De supermarktomzet van champignonconserven is in Nederland acht keer lager dan de omzet van verse witte champignon. Aldi is met een aandeel van 40 procent in Nederland de belangrijkste formule voor de verkoop van champignonconserven. De omzet bij deze formule daalde echter wel met 10 procent ten opzichte van 2008. De conservenomzet bij Albert Heijn en Lidl zit in de lift.
Andere eetmomenten claimen
Uit consumentenonderzoek in Nederland komt naar voren dat er diverse kansen zijn voor paddenstoelen. De paddenstoel speelt geen centrale rol in de keuken. De aankoop vindt veelal op basis van routine plaats en de smaak is zeer neutraal. Verder staat de Nederlandse consument open voor nieuw ideeën en heeft behoefte aan nieuwe kennis en inspiratie. Probeer bijvoorbeeld de gebruiker te verleiden om vaker en op een andere manier paddenstoelen te eten door onder meer een inspirerende verpakking met bereidingswijzen. Hierbij kan gedacht worden aan variatie in gebruik en toepassing. Een idee is om met nieuwe verpakkingen andere gebruiksmomenten te claimen. Denk hierbij aan de borrel en het gezonde lekkere tussendoortje. Ook het toevoegen van smaak door onder meer smaakvarianten/marinades kan een kans zijn om de consumptie van paddenstoelen te laten stijgen.
Engelsen kopen drie keer zoveel verse champignon als Duitsers
In Duitsland behaalt de verse champignon van Nederlandse bodem een aandeel van 33 procent in de totale import. Polen is de belangrijkste leverancier van verse champignons in Duitsland. Verreweg het grootste deel van de import van champignonconserven is afkomstig uit Nederland. Op afstand volgt import uit China en Frankrijk. Bij de Duitse consumptie spelen champignonconserven een belangrijkere rol dan de verse champignon. Iets minder dan de helft van de Duitse huishoudens koopt nooit verse champignon. Sinds 2003 is de aankoop redelijk stabiel rond 1 kilo per huishouden. Van de Engelse import van verse champignons is 30 procent van Nederlandse herkomst. Het grootste deel van de import betreft Ierse champignons. Een huishouden in het VK kocht in 2009 3,7 kilo verse paddenstoelen. Dit is duidelijk meer dan de 2,5 kilo per huishouden in Nederland en de 1,2 kilo in Duitsland.
