Zoals ieder jaar heeft het LEI in december informatie gepubliceerd over actuele economische ontwikkelingen in de land- en tuinbouw. Het betreft de resultaten en inkomens van de verschillende bedrijstypen en van de totale sector. De champignonsector gaf in 2006 een daling te zien in areaal, aantal bedrijven en export. Op het gebied van prijzen en rentabiliteit is er sprake van stabilisering of een lichte verbetering ten opzichte van 2005.
In 2006 is het areaal champignons verder afgenomen, met 8% tot 70,5 ha. Ook het aantal bedrijven is verder gedaald, tot 280 bedrijven. Afgelopen jaar sloten 40 bedrijven voorgoed de deuren. De bedrijven die de teelt hebben gestaakt zijn vooral kleinere bedrijven (< 2.500 m2). Het aantal bedrijven met meer dan 7.500 m2 champignons is gelijk gebleven. Van de oppervlakte champignons wordt ruim de helft, namelijk 52%, handmatig geoogst.
De telersprijzen schommelden dit jaar rond het niveau van vorig jaar. Met uitzondering van de shiitake lag het prijsniveau van alle paddenstoelen over het hele jaar gezien iets boven het niveau van vorig jaar. Voor de diverse soorten paddenstoelen kunnen prijsstijgingen worden genoteerd van 0 tot 3%.
Droge mollen vormden het afgelopen teeltjaar weer een probleem. Ook hadden de telers te kampen met groene schimmel. De productie per vierkante meter van verse champignons is daardoor lager dan vorig jaar. Uit onderzoek van onderzoeksbureau GFK is gebleken dat gedurende de eerste helft van 2006 de aankoop van paddenstoelen in Nederland is toegenomen. Ook de verkoop van champignons steeg van januari tot en met juni met ruim 1% tot ruim 8,5 miljoen kilogram.
De prijs die de consument betaalde voor champignons lag de eerste helft van het jaar op gemiddeld 3.21 per kg. Dit is 5 cent meer dan vorig jaar.
De export van januari tot en met september is 6% gedaald ten opzichte van vorig jaar tot ruim 56.000 ton. De daling is vooral veroorzaakt door een afname van de vraag uit Duitsland en Frankrijk. Deze landen importeren champignons steeds meer uit Polen. Engeland, ook een grote importeur van champignons, heeft wel iets meer champignons uit Nederland aangekocht in vergelijking met vorig jaar (+3%). Later in het seizoen is de vraag vanuit de VS toegenomen, wat een gunstig effect gehad heeft op de prijs.
De kosten voor de teelt van champignons zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar. Eén reden is de wijziging van de mestwetgeving. Champost wordt nu aangemerkt als dierlijke mest, waardoor de afzetkosten zijn toegenomen.
Ook de hogere energieprijs is van invloed op het kostenniveau van de paddenstoelenbedrijven. Niet alleen stijgen de kosten van elektriciteit, maar door de hogere energieprijzen zijn ook de prijzen van compost gestegen.
Arbeid is dit jaar ook weer duurder geworden dan vorig jaar. De loonkosten per uur stijgen met ongeveer 3%. Ook laat de rente weer een stijgende lijn zien. De rentekosten zullen daardoor ook toenemen dit jaar. De afschrijvingen blijven naar verwachting ongeveer gelijk. Gemiddeld genomen stijgen de kosten met 2 à 3%.
Snijbedrijven
Na een aantal moeilijke jaren is de situatie van de telers van conservenchampignons in 2006 licht verbeterd. Door een lager internationaal aanbod zijn de prijzen hoger dan vorig jaar. De omzetten van de snijbedrijven zijn toegenomen doordat de verplichte productiestop die zich in 2005 voordeed niet nodig was. De toename in de opbrengsten is voldoende om de kostenstijging te compenseren. De verwachte rentabiliteit (90-94%) ligt net boven het niveau van vorig jaar.
Plukbedrijven
De plukbedrijven boekten de laatste jaren betere resultaten dan de snijbedrijven. Als gevolg hiervan zijn er begin 2006 diverse telers overgestapt op de productie voor de versmarkt. Aan het begin van het jaar waren de prijzen goed. De oorzaak hiervoor was vooral de tegenvallende productie in Polen. Toen Polen weer volop aan de markt kwam, zakten de prijzen in Nederland terug. In juli en augustus was er weer een opleving van de prijs, wederom omdat in Polen de productie zakte. Over het hele jaar genomen is er een kleine plus te noteren voor de prijzen. Deze plus is naar verwachting net voldoende om de gestegen kosten op te vangen. De rentabiliteit van de plukbedrijven ligt daarom rond het niveau van vorig jaar, 89-92%.
Door de lichte verbetering van de rentabiliteit van de snijbedrijven en de stabiele rentabiliteit van de plukbedrijven, ligt de rentabiliteit voor de champignonbedrijven gemiddeld net boven het niveau van vorig jaar. Naar verwachting komt de rentabiliteit uit op 89-94%.
De resultaten in 2006 wijzen op enig herstel voor de champignonbedrijven. Het aangegeven inkomensniveau geeft nog geen ruimte voor besparingen. Over een langere periode bezien zijn de resultaten de afgelopen jaren matig tot slecht geweest. Hierdoor is ook het aantal bedrijven en de omvang van de sector sterk gekrompen.
